Ngẫm lời Thánh nhân

Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương, vị tướng lỗi lạc thời nhà Trần của dân tộc Việt qua các thời đại, người đã thống lĩnh quân đội đánh tan tác quân Nguyên Mông từ phương Bắc xâm lược vỡ mật, mất vía. Khi Ngài tuổi già sức yếu, vua Trần Anh Tôn thân đến hỏi về phép trị quốc, giữ nước, Ngài đã tâu nhiều điều, có đoạn nói về cách phòng chống giặc:

“…Đại để, kẻ kia có tràng trận, và ta thì cậy có đoản binh, lấy đoản chống nhau với tràng, phép dùng binh thường vẫn phải thế. Còn như khi nào quân giặc kéo đến ầm ầm như gió, như lửa, thế ấy lại dễ chống. Nếu nó dùng cách dần dà như tằm ăn lá, thong thả mà không ham của dân, không cần lấy mau việc, thế ấy mới khó trị, thì ta nên kén dùng tướng giỏi, liệu xem quyền biến ví như đánh cờ, tùy cơ ứng biến, dùng binh phải đồng lòng như cha con một nhà, thì mới có thể đánh được. Cách ấy phải tự lúc bình thì khoan sức cho dân để làm kế sâu rễ, bền gốc, đó là thuật giữ nước hay hơn cả".

Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn

Suy từ lời tâu của Ngài cho thấy cái thứ giặc chưa ra giặc, đánh chưa phải đánh, cứ lấn lướt như tằm ăn lá, lâu lâu cắn, thỉnh thoảng chọt, nhấp nhá thứ đó mới khó trị.

Hiện giờ dân tộc ta cũng đang ở cái thế còn khó hơn khi Trung Quốc đâu phải giặc, vẫn đang là bạn cơ mà. Vậy mà Trung Quốc cũng đang chơi cái chiêu “tằm ăn lá, thong thả, không ham của dân” nhưng ham của biển. Bạn bè mà cứ đâm, thọt, hết cắt cáp tới thả dàn, giờ còn chơi cái trò xịt nước, qua nhà người khác quậy phá. lung tung. Bạn hay thù ? Dứt khoát một tiếng cho dễ xử !

Trung Quốc dùng vòi rồng tấn công tàu Cảnh sát biển Việt Nam, gây căng thẳng trên Biển Đông

Nhưng dù khó đến đâu, theo lời của Ngài cũng có cách trị. Ngoài việc dùng tướng, tùy cơ ứng biến, điều tối quan trọng là phải đồng lòng, tự thời bình phải lo cho dân, khi có biến mới có được lòng dân. Đó là điều sâu rễ. Điều cốt yếu trong phương pháp dùng binh và trị nước của Đức Thánh Trần là “Vua tôi đồng lòng”. Nghĩa là muốn được nước yên thì phải lấy dân làm nòng cốt, cai trị dân là nuôi dân chứ không phải hành dân. Chính sách “thân dân” của Ngài đưa đến kết quả có được sự yêu quý và trung thành của dân dưới thời Trần.

“Việc binh biến không ngại, chỉ ngại không được lòng dân”. Đó là tư tưởng trị quốc, giữ nước của Đức Thánh Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Lời người xưa đến nay qua nhiều thời đại vẫn còn nguyên giá trị.

Posted in: Tạp Văn